εσνάφι ή σινάφι

(esnaf). Ονομασία επαγγελματικών ενώσεων στα φεουδαρχικά μουσουλμανικά κράτη της Ανατολής. Η λέξη ε. είναι τουρκική και σημαίνει τον χειροτέχνη και τη συντεχνία. Το ε., που είχε πολλές ομοιότητες με τις δυτικοευρωπαϊκές συντεχνίες, εμφανίστηκε κατά τον 9o αι. και από τον 14o αι. και μετά έγινε γνωστό σε ολόκληρη την Εγγύς και τη Μέση Ανατολή. Στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα είχε μεγάλη διάδοση και κάθε πόλη είχε ένα ή περισσότερα ε. Στη διάρκεια της τουρκοκρατίας ε. υπήρχαν και στις ελληνικές παροικίες της Αιγύπτου. Ηγετικό ρόλο στις ενώσεις αυτές έπαιζε ο πρωτομάστορας ή ουστάμπασης, ο οποίος άλλοτε εκλεγόταν από τη γενική συνέλευση των μαστόρων και άλλοτε διοριζόταν από τις τουρκικές αρχές. Στα ελληνικά ε. ο πρωτομάστορας είχε μεγάλες αρμοδιότητες, διαχειριζόταν την περιουσία του ε., έλυνε τις διαφορές των μελών του και το αντιπροσώπευε στις τουρκικές αλλά και στις ελληνικές εκκλησιαστικές αρχές. Κατά τη διάρκεια του 19ου αι., οπότε διαμορφώθηκαν και στην Ανατολή κεφαλαιοκρατικές σχέσεις, τα ε. έπεσαν σε μαρασμό. Έτσι, γύρω στα τέλη του 19ου αι. και στις αρχές του 20ού, τα περισσότερα καταργήθηκαν ή διαλύθηκαν.